Δευτέρα 7 Ιουλίου 2014

Γονιμοποιηση (επικονίαση των δεντρων ) με το χέρι!!



Στην Κίνα, ,  οι αγρότες πραγματοποιούν την επικονίαση των δέντρων: δαπανηρή και επίπονη εργασία που αντικαθιστά τις μέλισσες που  σκοτώθηκαν από τα φυτοφάρμακα.

Η πόλη της Hanyuan, ντυμένη με στολίδια τα λευκά άνθη απο τις αχλαδιές, θα μπορούσαν να μας κάνουν να πιστέψουμε στην αιώνια Κίνα με τις κόκκινες  και μαύρες κεραμοσκεπές και το μεγαλείο της τα  ομιχλώδη τοπία της. .

 

Παρασκευή 27 Ιουνίου 2014

Δεινοσαυροι και Μελισσες αφανιστηκαν μαζι

 

 http://7imeres.gr/wp-content/uploads/2013/10/melisa.jpg

 


Απολιθώματα μελισσών 45 εκατομμυρίων ετών,χρησιμοποίησαν επιστήμονες για να επιβεβαιώσουν τον μαζικό αφανισμό τους.

Οι επιστήμονες επιβεβαίωσαν τις υποψίες τους, που ήθελαν τις μέλισσες να βρέθηκαν αντιμέτωπες με μαζικό αφανισμό, την ίδια περίοδο με τον αφανισμό των δεινοσαύρων,πριν από 66 εκατομμύρια χρόνια,πιθανότατα λόγω της πρόσκρουσης κομήτη ή αστεροειδούς στη Γη.
Ερευνητές από το πανεπιστήμιο του Νιου Χαμσάιρ κατέφυγαν στη χρήση της διαδικασίας, που είναι γνωστή ως μοριακή φυλογενετική για να αποκωδικοποιήσουν το γονιδίωμα των μελισσών ξυλουργών (Xylocopinae) και να εντοπίσουν ομοιότητες σε τέσσερις

Γύρη


Η γύρη είναι ένα από τα πιο πολύτιμα προϊόντα της μέλισσας, έχει φυτική προέλευση και βρίσκεται στα άνθη των φυτών, από τα οποία την συλλέγουν οι μέλισσες και την μεταφέρουν με τα πίσω πόδια τους. Την πηγαίνουν στην κυψέλη όπου οι εργάτριες την εμπλουτίζουν με σάλιο και την αποθηκεύουν στις κυρήθρες. Αποτελεί το αρσενικό στοιχείο του άνθους και είναι το μέσον με το οποίο το αρσενικό γενετικό υλικό των φυτών μεταφέρεται από τα αρσενικά (στήμονες) στα θηλυκά (ύπερος) πολλαπλασιαστικά όργανα των φυτών για να γίνει η γονιμοποίηση και να δέσει ο καρπός.
Η γύρη βρίσκεται στους ανθήρες στην άκρη των στημόνων, υπό μορφή σκόνης, σε διάφορα χρώματα και σχήματα ανάλογα με το είδος του φυτού. Είναι μια λεπτή σκόνη, μια ατέλειωτη ποσότητα μικρών κόκκων με παράξενα καλλιτεχνικά σχήματα. Οι γεύσεις της γύρης είναι διάφορες, στις πιο πολλές περιπτώσεις είναι πικρή και λίγο άγευστη. Μερικές φορές όμως, ανάλογα από τα φυτά απ’ όπου προέρχεται, είναι γλυκιά και γευσάτη.

Παροιμίες γύρω απο το μέλι:






"Αγάλι αγάλι γίνεται η αγουρίδα μέλι!"


"Να σε κάψω Γιάννη, να σ’αλείψω μέλι."


"Να 'καναν οι μύγες μέλι, τρεις οκάδες στον παρά."


"Ξύδι χάρισμα,γλυκό σαν μέλι."


"Τσάμπα ξύδι γλυκό σα μέλι."


"Αν έκαναν όλες οι μέλισσες μέλι θα το 'τρωγαν και οι γύφτοι."


"Η ζωή είναι ένα λουλούδι και ο ερωτάς το μέλι του."


"Αν είσαι μέλισσας παιδί κέντρωσε και μην λαλείς."


"Αν έκαναν και οι μπάμπουροι μέλι θα έτρώγαν και οι κατσίβελοι."


"Αν γίνεις όλος μέλι θα σε φάνε οι μύγες."


"Αν δεν σε κεντρίσει η μέλισσα, μέλι δεν τρως."


"Είναι μεγάλος κηφήνας."

Δευτέρα 23 Ιουνίου 2014

Πλαστικη κυψελη



Οι πλαστικές κυψέλες έχουν χρησιμοποιηθεί στην Ευρώπη για τουλάχιστον 30 έτη, εφόσον έχουν αποδειχθεί τόσο ανθεκτικές και αποτελεσματικές, τόσο πολύ έτσι ώστε σήμερα στη Δανία σχεδόν το 99% όλων των νέων κυψελών που πωλούνται είναι κατασκευασμένες από πλαστικό, είτε διογκωμένη πολυστερίνη ή πολυουρεθάνη.
Η κατάσταση είναι παρόμοια σε πολλές άλλες χώρες της Βόρειας Ευρώπης, ιδιαίτερα στη Γερμανία, όπου ένας από τους μεγαλύτερους προμηθευτές εξοπλισμού απαριθμεί πλέον ακόμη και ξύλινες κυψέλες στον κατάλογό τους.
Η φινλανδή σχεδιαστής των κυψελών που τρέχει περίπου 3.000 αποικίες ισχυρίζεται ότι δεν γνωρίζει καν κάποιο μελισσοκόμο στη Φινλανδία πού να εξακολουθεί να χρησιμοποιοεί ξύλινες κυψέλες. Συνολικά υπάρχουν πάνω από μισό εκατομμύριο πλαστικές κυψέλες που χρησιμοποιούνται στην Ευρώπη σήμερα, που είναι απόδειξη για την αποτελεσματικότητα και την αντοχή τους.
Οι πλαστικές κυψέλες που πωλούνται γίνονται από , υψηλής πυκνότητας διογκωμένη πολυστερίνη. Αν και αυτό είναι χημικώς ταυτόσημο με το αφρώδες πολυστυρένιο που χρησιμοποιείται στη συσκευασία, έχει μια πολύ σκληρότερη επιφάνεια και είναι ουσιαστικά ισχυρότερη. Υψηλής πυκνότητας διεσταλμένο πολυστυρένιο είναι ένα ιδανικό υλικό για την κατασκευή των κυψελών. Αν σκέφτεστε να αγοράσετε μια κυψέλη πολυστυρενίου πάντα να βεβαιωθείτε ότι είναι υψηλής πυκνότητας.
Υπάρχουν μερικές στην αγορά του Ηνωμένου Βασιλείου οι οποίες είναι κατασκευασμένες από χαμηλής πυκνότητας πολυστυρένιο. Σε περίπτωση αμφιβολίας, να ζητήσετε από τον προμηθευτή να σταθεί ή να καθίσει στην κυψέλη - δεν πρέπει να έχει κανένα δισταγμό να το κάνει αυτό σε οποιαδήποτε από τις κυψέλες μας.

ΓΙΑΤΙ Η διογκωμένη πολυστερίνη είναι τόσο καλή για τίς κυψέλες;

Η χρήση του ξύλου για κυψέλες στο Ηνωμένο Βασίλειο είναι τόσο καλά εδραιωμένη πού μερικές φορές είναι δύσκολο να πάρετε μια ισορροπημένη άποψη για κυψέλες από πολυστυρένιο. Ξανά και ξανά ακούμε από τους πελάτες που συμβουλεύονται τους πρεσβυτέρους της μελισσοκομίας Αυτό έρχεται σε αντίθεση με τη θέση σε πολλές άλλες ευρωπαϊκές χώρες, όπου οι αρχάριοι θα πρέπει να κατευθύνονται σε μεγάλο βαθμό μακριά από ξύλινες κυψέλες!

Κυψέλες από πολυστυρένιο λειτουργούν σε δύο επίπεδα.
Το πρώτο είναι η τιμή - οι κυψέλες μας είναι συνήθως περίπου στο ήμισυ της τιμής τους, ένα πρότυπο κυψέλης σε εισαγόμενα Western Red Cedar και περίπου το ένα τρίτο της τιμής μιας κυψέλης, όπως το WBC. Η τιμή δεν είναι το παν, φυσικά, και κυψέλες από κόντρα πλακέ είναι πολύ ανταγωνιστικές, αλλά το κόντρα πλακέ είναι βαρύ και πάνω απ 'όλα, όπως τα συμβατικά ξύλινα δεν παρέχουν την αξία μόνωσης από πολυστερίνη.
Αυτό είναι όπου οι κυψέλες από πολυστυρένιο έχουν το σκορ πραγματικά, γιατί η πλειοψηφία των νέκταρ που συγκεντρώθηκαν από τις μέλισσες κατά τη διάρκεια της σεζόν δεν αποθηκεύεται για το χειμώνα, αλλά καταναλώνεται από τις μέλισσες για να κρατήσει το ζεστό θάλαμο γεννητόρων. Δεν υπάρχει τίποτα φυσικό για τη διατήρηση των μελισσών σε ένα λεπτό τοίχωμα ξύλινου κουτιού.Ένα κοίλο δέντρο είναι μια χαρά για τις μέλισσες γιατί η φωλιά γόνουδεν κινδυνεύει από τις απότομες αλλαγές θερμοκρασίας η οποία υπάρχει σε μια συμβατική ξύλινη κυψέλη .Αυτός είναι ο λόγος που πολλοί Ευρωπαίοι μελισσοκόμοι έχουν αλλάξει το ξύλο - απλά βρήκαν ότι οι μέλισσες τους λειτουργούσαν καλύτερα σε χοντρά τοιχώματα στίς κυψέλες από πολυστυρένιο.

Το χειμώνα η σημασία της μόνωσης των κυψελών μας χρειάζεται φυσικά να προσέχεται. Μετά από το δριμύ χειμώνα του 2009/2010 που έχουμε ακούσει πολλά περισσότερα από μελισσοκόμους που χρησιμοποιούν ξύλινες κυψέλες και προσπαθούν όλα τα είδη των λύσεων, για να δώσουν στις κυψέλες τους περισσότερη μόνωση. Τέτοιες μέθοδοι λειτουργούν, αλλά δεν υπάρχει τίποτα να συγκριθεί με μια κυψέλη που είναι καλά μονωμένη από την αρχή από το σχεδιασμό της.

Στη φινλανδική ύπαιθρο, όπου οι κυψέλες μας έχουν σχεδιαστεί και αποδεδειγμένα, οι θερμοκρασίες το χειμώνα στους -35 o C μερικές φορές αρκετούς μήνες κάτω από το χιόνι. Οι μέλισσες επιβιώνουν σ αυτές τις συνθήκες και σε κυψέλες απο πολυστυρένιο επειδή το υψηλό επίπεδο της μόνωσης πολύ χαμηλο. Αυτό δεν πάει να πει οτι αυτές οι κυψέλες είναι κατάλληλες μόνο για ακραίες θερμοκρασίες. Κυψέλες απο πολυστυρένιο κρατούν όχι μόνο τις μέλισσες ζεστές, αλλά πάνω απ 'όλα τις κρατάει στεγνές και λέγεται συχνά,οτι δεν είναι το κρύο που σκοτώνει τις μέλισσες, αλλά η υγρασία.

Σιγά-σιγά η φήμη των κυψελών πολυστυρενίου στο Ηνωμένο Βασίλειο αλλάζει και η Σύγχρονη μελισσοκομία είναι πλέον καθιερωμένη ως η πιο διαδεδομενη λογω της υψηλής πυκνότητας στις κυψέλες απο πολυστυρένιο στο Ηνωμένο Βασίλειο. Οι κυψέλες Langstroth έχουν πουλήσει μέχρι τώρα και έχουν αποδειχθεί πολύ δημοφιλης και μέχρι σήμερα δεν είχαμε ούτε έναν πελάτη ο οποίος να έχει πει οτιδήποτε άλλο εκτός από λόγια για την έννοια του "εγώ ποτέ δεν θα γυρίσω πίσω στο ξύλο".
ΔΙΟΓΚΩΜΕΝΗ ΠΟΛΥΣΤΕΡΙΝΗ ΚΑΙ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

Ένα έγγραφο σχετικά με διογκωμένη πολυστερίνη (EPS) και το περιβάλλον μπορεί να βρεθεί εδώ . Αυτό καλύπτει την κατασκευή του υλικού και πώς μπορεί να ανακυκλωθεί. Ένα σύντομο φυλλάδιο σχετικά με τα διαπιστευτήρια της βιωσιμότητας των EPS μπορεί να βρεθεί εδώ . Το παρόν έγγραφο επικεντρώνεται κατά κύριο λόγο στον κλάδο των κατασκευών, αλλά οι αρχές τις οποίες καλύπτει έχει αναμονή για τις κυψέλες μας.



Κυριακή 22 Ιουνίου 2014

Η μυρωδια της ΅αποκιίας΅΅




¨Ενας αδένας βρίσκεται κάτω  και τελευταίο μέρος της κοιλιάς της μέλισσας ορατός σαν μια υπόλευκη ουσία
Αυτός ο αδένας παράγει τη μυρωδιά της "αποικίας" που η μέλισσα απλώνει στον αέρα κουνώντας τα  φτερά, και χτυπώντας τα πόδια.

Αυτή η μυρωδιά καλεί όλες τις μέλισσες στην αποικία, που βρίσκονται σε κοντινή απόσταση και τους επιτρέπει να βρουν το δρόμο τους στην περίπτωση αποφυγής αποπροσανατολισμού για την  αποικίας κατά τη διάρκεια κακών καιρικών συνθηκών ή ακόμη και την αναθεώρηση της κυψέλης από τον μελισσοκόμο.
 
Διαπιστώθηκε επίσης ότι οι μέλισσες χρησιμοποιούν αυτό το σήμα όταν ανακαλύπτουν μια μικρή αρωματική πηγή, όπως το νερό ή ένα γλυκό .


Τετάρτη 18 Ιουνίου 2014

Συγκριτική παρουσίαση Ποιο μέλι είναι το καλύτερο;


Συγκριτική παρουσίαση Ποιο μέλι είναι το καλύτερο;

Tο μέλι δεν είναι απλώς μια γλυκαντική ύλη όπως η ζάχαρη, πρόκειται για κάτι πολύ περισσότερο. Eίναι ένα μοναδικό στο είδος του προϊόν, πλούσιο σε θρεπτικά συστατικά, άρωμα και γεύση. Oι διαφορές μεταξύ των ανθόμελων και αυτών που προέρχονται από κωνοφόρα δέντρα είναι σημαντικές. Tα ανθόμελα, για παράδειγμα, περιέχουν υπολείμματα γύρης. Tα μέλια από κωνοφόρα δέντρα είναι πλούσια σε μεταλλικά άλατα. Tα μέλια που προέρχονται από νέκταρ είναι ανοιχτόχρωμα, ελαφρύτερα και κρυσταλλώνουν, ενώ τα μέλια από μελίτωμα είναι σκουρόχρωμα και κρυσταλλοποιούνται λιγότερο. Yπάρχουν, επίσης, αρκετές διαφορές μεταξύ όλων των μελιών όσον αφορά τη χημική τους σύσταση. Έτσι, τα ανθόμελα έχουν μεγαλύτερο ποσοστό γλυκόζης και φρουκτόζης (μεγαλύτερο από 65%), ενώ τα μέλια από κωνοφόρα δέντρα έχουν μικρότερο ποσοστό (από 38-65%).

Πως να ξεχωρίζετε τα φυσικά και τα μεταλλαγμένα τρόφιμα και όλη η αλήθεια για τα οργανικά


Πως να ξεχωρίζετε τα φυσικά και τα μεταλλαγμένα τρόφιμα και όλη η αλήθεια για τα οργανικά



Είναι πραγματικά δυσάρεστο και επίσης πολύ επικίνδυνο για την υγεία μας (σύμφωνα με τελευταίες αποδεικτικές έρευνες, βλ εδώ), αυτό που θα διαβάσετε στη συνέχεια, άλλα ευτυχώς μπορούμε τουλάχιστον να σας ενημερώσουμε για τον μοναδικό τρόπο που είναι ανά πάσα στιγμή στο χέρι σας για να καταλάβετε αν έχετε να κάνετε με μεταλλαγμένο η φυσικό τρόφιμο. Θα μιλήσουμε για τα κοινά συνηθισμένα οπωρολαχανικά που σχεδόν όλοι μας αγοράζουμε στις λαϊκές για το σπίτι μας.
Πριν από περίπου 20 χρόνια και πίσω, στην Ελλάδα τα οπωρολαχανικά όπως οι ντομάτες, τα αγγούρια, τα κρεμμύδια, είχαν προλάβει να αποτυπώσουν την πραγματική εντονότατη γεύση τους και την φυσική τους ζωντανή εμφάνιση στις μνήμες των ανθρώπων που έτυχε να ζήσουν εκείνες τις φυσικές εποχές… Δυστυχώς όμως, τα παιδιά μας στις μέρες μας είναι σχεδόν αδύνατον να αποκτήσουν αυτές τις έντον

Δευτέρα 16 Ιουνίου 2014

Γνωρίστε τις Αυστραλιανές Μέλισσες που Δεν Τσιμπούν



ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΤΗ ΤΟΥ ΞΥΠΝΑ! ΣΤΗΝ ΑΥΣΤΡΑΛΙΑ


ΣΑΣ έχει τύχει ποτέ να γαληνέψετε με το χαλαρωτικό βούισμα που ακούγεται καθώς οι πολυάσχολες μέλισσες πετούν από λουλούδι σε λουλούδι κάτω από το λαμπερό ανοιξιάτικο ήλιο; Πράγματι, είναι πανέμορφα έντομα. Μόνο να μην τσιμπούσαν!

Ίσως εκπλαγείτε αν μάθετε ότι υπάρχουν τέτοιες μέλισσες. Σε μερικούς είναι γνωστές ως οι αυστραλιανές μέλισσες που δεν τσιμπούν (Austroplebeia symei), και μπορεί να τις βρει κανείς σε πολλά μέρη της ανατολικής Αυστραλίας.
 Το μήκος τους είναι λίγο μεγαλύτερο από 4 χιλιοστά. Έχουν μαύρο χρώμα και πυκνό άσπρο τρίχωμα στο πρόσωπο και στα πλαϊνά μέρη του σώματός τους.

 Πολλές έχουν επίσης μικροσκοπικά κίτρινα στίγματα στο πίσω μέρος των μεσαίων τμημάτων του σώματός τους. Τουλάχιστον δέκα είδη αυτής της μέλισσας ζουν στις παράκτιες περιοχές από το Κουίνσλαντ στο μακρινό βορρά μέχρι και τη Νέα Νότια Ουαλία στο νότο.
 Μερικά είδη έχουν βρεθεί επίσης στο τροπικό Διαμέρισμα Βορείου Εδάφους αυτής της ηπείρου.

- Τα Εξάγωνα της Μέλισσας



Στην φαινομενική τυχαιότητα του φυσικού κόσμου, μπορούμε να βρούμε πολλές μαθηματικές εφαρμογές.
 Ειδικότερα, τα έμβια όντα φαίνεται ότι δείχνουν ‘’ιδιαίτερη αδυναμία’’ στη χρυσή αναλογία, τον αριθμό φ και την ακολουθία Fibonacci που αποτελεί τη πιο επιτυχημένη προσέγγιση του αριθμού φ (για λεπτομέρειες δες την προηγούμενη ανάρτηση). 
Για παράδειγμα τα φύλλα, τα πέταλα και οι σπόροι των φυτών οργανώνονται ακολουθώντας ένα συγκεκριμένο μοτίβο γιατί έτσι, καθώς αναπτύσσονται, φαίνεται ότι αξιοποιούν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο το διαθέσιμο χώρο.

Η ΜΕΛΛΙΣΣΑ ΓΝΩΡΙΖΕΙ ΑΝΩΤΕΡΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ!


Γιατί όμως η μέλισσα επιλέγει το κανονικό εξάγωνο και όχι το ισόπλευρο τρίγωνο ή το τετράγωνο για την κατασκευή των κελιών της κερήθρας; Ιδού το ερώτημα!
1. Αφενός μεν «κλείνει» επακριβώς το επίπεδο χωρίς κενά, αλλά είναι και το μοναδικό σχήμα με την μικρότερη περίμετρο. Δηλαδή η μέλισσα δαπανά λιγότερο κερί για την κατασκευή των κελιών της.
2. Επιπλέον αποτελεί την καλύτερη διαμέριση για την αποθήκευση μέγιστου όγκου μελιού.Αποδεικνύεται με ανώτερα μαθηματικά ( λογισμό μεταβολών ) ότι αν θέλουμε να διαμερίσουμε ( να χωρίσουμε σε μικρότερα τμήματα ) ένα δοχείο ώστε να περιέχεται όσο το δυνατό μέγιστος όγκος στα κελιά της διαμέρισης αυτό επιτυγχάνετε με την επιλογή κανονικών εξαγώνων. Η μέλισσα  δηλαδή γνωρίζει και ανώτερα μαθηματικά!

Γιατί οι μέλισσες αγαπούν τα εξάγωνα- Zack Patterson and Andy Peterson

Μέλισσες είναι μερικοί από τούς καλύτερους μαθηματικούς της φύσης. Όχι μόνο μπορούν να υπολογίζουν τις γωνίες και να κατανούν την κυκλικότητα της γης, αυτά τα έξυπνα έντομα χτίζουν για να ζήσουν σε ένα από τα πιο μαθηματικά αποτελεσματικά αρχιτεκτονικά σχέδια γύρω από: την κυψέλη

 Zack Patterson και Andy Peterson


Γονιμότητα και το μέλι της ζωής,Πραγματοποιώντας το αδύνατο
Οι μέλισσες είναι το σύμβολο της γονιμότητας και της σεξουαλικότητας.Κηρήθρα είναι εξάγωνη, είναι το σύμβολο της καρδιάς καιαντιπροσωπεύει τη γλυκύτητα της ζωής που βρίσκεται μέσα στην ίδια την καρδιά μας.Είναι επίσης το σύμβολο του ήλιου με όλες του τις δυνάμεις.




Σάββατο 14 Ιουνίου 2014

Πολλαπλά τα οφέλη του μαύρου σκόρδου



Tο μαύρο σκόρδο έχει μεγάλη ποσότητα αντιοξειδωτικών στοιχείων, βοηθά στον έλεγχο της χοληστερόλης, στην λειτουργία της καρδιάς, αλλά και στην ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος.
 
Το Μαύρο Σκόρδο αποτελεί ένα προϊόν, που κερδίζει ολοένα και μεγαλύτερο κοινό στην Ευρώπη, ενώ είναι εδώ και καιρό γνωστό στην Αμερική, καθώς πολλές είναι οι αναφορές πλέον στα ευεργετικά του αποτελέσματα. Έχει χαρακτηριστεί ως μια υπερτροφή εξαιτίας των θετικών στοιχείων που μπορεί να προσφέρει στον άνθρωπο. Πρωτοεμφανίστηκε σε χώρες της Ασίας, όπως είναι η Ιαπωνία, η Κορέα και η Ταϋλάνδη, από όπου και εξαπλώθηκε ως ένα ιδιαίτερο συστατικό. Είναι ένα παράγωγο του γνωστού σε όλους λευκού σκόρδου με τεράστιες όμως διαφορές.
 

Βαφές μαλλιών: τι κρύβεται πίσω από τη λάμψη;






Η άνοδος του βιοτικού επιπέδου, τα σύγχρονα καταναλωτικά πρότυπα, αλλά και η βαθύτερη επιθυμία των ανθρώπων να είναι αρεστοί στους άλλους, οδήγησε τα τελευταία χρόνια σε εκρηκτική αύξηση τη βιομηχανία καλλωπιστικών προϊόντων και τεχνικών. Ο τομέας των μαλλιών, όπως είναι φυσικό, δεν θα μπορούσε να μείνει ανεπηρέαστος από τις εξελίξεις της εποχής και έτσι ένα σημαντικό ποσοστό των γυναικών, αλλά τελευταία και των ανδρών, καταφεύγει στη βαφή τους, είτε για να κρύψει τα σημάδια του χρόνου, είτε για να βελτιώσει την εξωτερική του εμφάνιση.
Πώς δρουν οι βαφές μαλλιών;
Οι βαφές μαλλιών γενικά διακρίνονται στις προσωρινές, τις ημιμόνιμες και τις μόνιμες, που είναι και οι πιο συνηθισμένες. Οι μόνιμες βαφές αποτελούνται από ένα εξελικτικό γαλάκτωμα (developer) που εφαρμόζεται για τον αποχρωματισμό και την προετοιμασία των τριχών και μία κρέμα-βαφή, που περιέχει συνήθως αμμωνία, η οποία δίνει την επιθυμητή απόχρωση. Το εξελικτικό γαλάκτωμα περιέχει ως κύριο συστατικό οξυζενέ (hydrogen peroxide) και αναμειγνύεται με την κρέμα-βαφή λίγο πριν την εφαρμογή στα μαλλιά. Το μείγμα αυτό διαχέεται ανάμεσα στους άξονες των τριχών, εισέρχεται στο φλοιό τους, απομακρύνει τη φυσική χρωστική μελανίνη και την αντικαθιστά με την καινούρια απόχρωση. Μετά την εφαρμογή της βαφής, συνήθως συνιστάται η επάλειψη των μαλλιών με μαλακτική κρέμα, η οποία τα περιποιείται και τους δίνει λάμψη.
Ποιες ουσίες που περιέχονται σε βαφές είναι επικίνδυνες;
Ενδεικτικά αναφέρεται ότι σε μια από τις γνωστότερες βαφές που κυκλοφορούν στην Ελληνική αγορά, μετρήθηκαν 50 χημικές ουσίες στην κρέμα-βαφή, 7 στο εξελικτικό γαλάκτωμα και 22 στη μαλακτική κρέμα που εφαρμόζεται μετά τη βαφή. Αρκετές από αυτές τις ουσίες που περιέχονται στις βαφές, ελέγχονται εδώ και πολλά χρόνια για την επικινδυνότητά τους. Ο οξικός μόλυβδος (lead acetate) είναι μια τοξική ουσία, που έχει εγκριθεί για χρήση σε βαφές μαλλιών, σε συγκέντρωση όμως που δεν υπερβαίνει το 0,6%.
Πολλές ουσίες που χρησιμοποιούνται ευρέως στις βαφές βασίζονται σε συνθετικά διαλύματα πίσσας ή άλλων παραγώγων του πετρελαίου, ενώ μερικές άλλες έχει αποδειχθεί ότι μπορούν να διαπεράσουν το δέρμα της κεφαλής, να εισέλθουν στον οργανισμό και να προκαλέσουν καρκίνο σε πειραματόζωα και πιθανότατα στον άνθρωπο. Η συχνότερα χρησιμοποιούμενη χημική ουσία αυτής της κατηγορίας είναι η PPD (p-phenylenediamine), η οποία δίνει ιδιαίτερα σταθερό χρώμα και ανθεκτικό σε πολλαπλά λουσίματα. Μερικές άλλες ύποπτες ουσίες είναι η 4-MMPD (4-methoxy-m-phenylenediamine), η 4-chloro-m-phenylenediamine, η 2-4-toluenediamine, η 2-nitro-p-phenylenediamine και η 4-amino-2-nitrophenol, ενώ συνεχώς ανακαλύπτονται όλο και περισσότερες, των οποίων η επικινδυνότητα είναι άγνωστη. Σημειώνεται ότι οι φυτικές βαφές, οι ανταύγειες (που δεν έρχονται σε επαφή με το δέρμα), οι βαφές χέννας, αλλά και τα χρωμοσαμπουάν, θεωρούνται πιο ασφαλείς μέθοδοι χρωματισμού των μαλλιών.

Σε τι αναφέρονται συνήθως τα παράπονα των καταναλωτών;

Στο Τμήμα Καλλυντικών Προϊόντων της Αμερικανικής Διεύθυνσης Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA), αλλά και στις ανάλογες υπηρεσίες πολλών χωρών, τα παράπονα των καταναλωτών για προϊόντα περιποίησης μαλλιών, κρατούν μια από τις πρώτες θέσεις. Τα παράπονα αυτά αναφέρονται συνήθως σε απώλεια μαλλιών, σπάσιμο τριχών, απολέπιση, κάψιμο ή ξηρότητα του δέρματος της κεφαλής. Επίσης, σε μερικές περιπτώσεις αναφέρονται αλλεργικές αντιδράσεις όπως κοκκινίλα ή φαγούρα, οι οποίες πολύ σπάνια μπορούν να εξελιχθούν σε πρήξιμο, δημιουργία φυσαλίδων στο πρόσωπο, αλλά και δυσκολία στην αναπνοή, οπότε καθίσταται απαραίτητη η αναζήτηση ιατρικής φροντίδας.

Ποια είναι η σχέση των βαφών μαλλιών με τον καρκίνο;

Από τη δεκαετία του 70 μέχρι σήμερα έχουν πραγματοποιηθεί πολλές μελέτες πάνω στην πιθανότητα πρόκλησης καρκίνου από τις βαφές μαλλιών. Σε μια μεγάλη έρευνα που δημοσιεύθηκε το 1994 στο ιατρικό περιοδικό Journal of the National Cancer Institute, στην οποία συμμετείχαν 573.000 Αμερικανίδες, δείχθηκε ότι όσες γυναίκες χρησιμοποιούσαν για χρόνια βαφές, ιδίως σκουρόχρωμες, είχαν μεγαλύτερη πιθανότητα προσβολής από non-Hodgkin’s λέμφωμα και πολλαπλό μυέλωμα. Αντίθετα, σε μια άλλη έρευνα που περιλάμβανε 99.000 γυναίκες και δημοσιεύθηκε την ίδια χρονιά στο ίδιο περιοδικό, δεν βρέθηκε αξιοσημείωτη συσχέτιση των βαφών με οποιαδήποτε μορφή καρκίνου. Επίσης, σε μια άλλη μελέτη που δημοσιεύτηκε το 2006 στο American Journal of Epidemiology, με δείγμα 2.300 Ευρωπαίες γυναίκες, καταγράφηκε αύξηση 19% στα περιστατικά λεμφώματος, σε όσες έβαφαν για χρόνια τα μαλλιά τους. Αρκετές εργασίες, ακόμη, συσχετίζουν τη χρόνια χρήση βαφών μαλλιών, εκτός από τους καρκίνους του αίματος (λευχαιμίες, λεμφώματα, πολλαπλό μυέλωμα) και με τον καρκίνο της ουροδόχου κύστης. Πρέπει να σημειωθεί ότι σε όλες τις περιπτώσεις οι μελέτες περιλάμβαναν γυναίκες που χρησιμοποιούσαν βαφές τουλάχιστον 6 φορές το χρόνο, για παραπάνω από 15 χρόνια. Οι έρευνες στο συγκεκριμένο πεδίο συνεχίζονται από ερευνητικές ομάδες σε διάφορα μέρη του κόσμου, χωρίς, όμως, να υπάρχει πλήρης συμφωνία ως προς τον βαθμό επικινδυνότητας των βαφών. Όσοι επιστήμονες, πάντως, υποστηρίζουν τον αυξημένο κίνδυνο καρκινογένεσης, πιστεύουν ότι ο καρκίνος αναπτύσσεται όταν οι χημικές ουσίες από τις βαφές περνούν στην κυκλοφορία του αίματος, δια μέσου του δέρματος της κεφαλής.

Ποιες είναι οι συστάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής;

Τον Φεβρουάριο του 2007 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, για δεύτερη φορά μέσα σε ένα χρόνο, προειδοποίησε με ανακοίνωσή της για τους κινδύνους που απειλούν όσες και όσους χρησιμοποιούν βαφές μαλλιών, τονίζοντας ότι οι επικίνδυνες ουσίες που περιέχουν ενδέχεται να προκαλέσουν καρκίνο της ουροδόχου κύστης και του αίματος, καθώς και σοβαρές αλλεργίες του δέρματος. Σύμφωνα με το πόρισμα έρευνας ανεξάρτητης συμβουλευτικής επιστημονικής επιτροπής, από τις 46 βαφές μαλλιών που κυκλοφορούν στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα, οι 27 είναι ικανές να προκαλέσουν παρενέργειες στην υγεία. Από αυτές οι 10 χαρακτηρίζονται εξαιρετικά επικίνδυνες, για διείσδυση στο δέρμα και πιθανή πρόκληση καρκίνου, οι 13 απλώς επικίνδυνες και οι 4 μέτρια επικίνδυνες. Υπενθυμίζεται ότι το 2006 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απαγόρευσε 22 χημικές ουσίες, που περιέχονται σε βαφές για μαλλιά, λόγω ισχυρών ενδείξεων συσχέτισής τους με τον καρκίνο της ουροδόχου κύστης. Η απαγόρευση επιβλήθηκε διότι το 60% των γυναικών και το 10% των ανδρών στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης βάφουν τα μαλλιά τους τουλάχιστον 6 φορές τον χρόνο, οπότε ο κίνδυνος για τη δημόσια υγεία δεν είναι καθόλου αμελητέος. Ακόμη, όμως, και σε περιπτώσεις που κάποια ουσία απαγορευτεί, οι χημικές βιομηχανίες έχουν τη δυνατότητα να δημιουργήσουν σε ελάχιστο χρόνο παρόμοιες ουσίες, με ίδια αποτελεσματικότητα στο βάψιμο, αλλά και με την ίδια βλαπτικότητα στον οργανισμό των καταναλωτών. Σημειώνεται ότι η έρευνα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αναφερόταν στις βαφές που κυκλοφορούν νόμιμα, με συγκεκριμένη εμπορική ονομασία. Για τα ανώνυμα προϊόντα που κυκλοφορούν ανεξέλεγκτα, κανένας δεν μπορεί να εγγυηθεί ούτε για τη χημική σύσταση, ούτε για την ασφάλειά τους.

Μπορούν να ελεγχθούν οι βαφές;
Πρέπει να γίνει κατανοητό ότι ο έλεγχος όλων των σκευασμάτων που κυκλοφορούν στο εμπόριο, είναι αδύνατος, τόσο στην Ελλάδα, όσο και στις χώρες του εξωτερικού, για λόγους κόστους, αλλά και έλλειψης εξειδικευμένου προσωπικού. Για να γίνει έλεγχος από τις κρατικές υπηρεσίες σε κάποιο προϊόν, θα πρέπει να γίνουν συγκεκριμένα παράπονα ή να αναφερθούν σοβαρές παρενέργειες στην υγεία κάποιων καταναλωτών. Εξάλλου, δεν είναι απίθανο μια χημική ουσία, ενώ δεν παρουσιάζει κανένα πρόβλημα στους περισσότερους ανθρώπους, σε ορισμένους να προκαλέσει σοβαρές παρενέργειες, όπως είναι οι αλλεργικές αντιδράσεις.
Πώς μπορεί να δοκιμαστεί μια βαφή μαλλιών από τους καταναλωτές;
Για την καλύτερη προστασία των καταναλωτών, κυρίως από το ενδεχόμενο αλλεργικής αντίδρασης, πριν από την εφαρμογή μιας βαφής, που δεν έχει ξαναχρησιμοποιηθεί, είναι χρήσιμο να προηγηθεί μια δοκιμή που ονομάζεται τεστ ευαισθησίας. Το τεστ γίνεται με επάλειψη μικρής ποσότητας της κρέμας-βαφής, σε τμήμα δέρματος διαστάσεων περίπου 1Χ1 εκατοστού στο δέρμα πίσω από το αυτί, ή στο εσωτερικό του αγκώνα. Η κρέμα-βαφή θα πρέπει να μείνει στα σημεία αυτά για 45-60 λεπτά και στη συνέχεια να ξεπλυθεί με χλιαρό νερό. Για τις επόμενες 48 ώρες ο καταναλωτής θα πρέπει να προσέξει μήπως εμφανιστεί φαγούρα, τσούξιμο, κοκκινίλα ή κάψιμο, οπότε, στην περίπτωση που υπάρξουν κάποια από αυτά τα συμπτώματα, η συγκεκριμένη βαφή θα πρέπει να απορριφθεί.

Πόσο επικίνδυνες είναι οι βαφές όταν μπουν στα μάτια ή καταποθούν;

Το πρώτο πράγμα που θα πρέπει να προσέχουν όσοι κάνουν βαφές, είναι να μην έλθει το προϊόν σε επαφή με τα μάτια, αφού μπορεί να προκαλέσει από απλή διαταραχή της όρασης, μέχρι και τύφλωση. Στις περισσότερες περιπτώσεις η βαφή μπαίνει στα μάτια όταν ο καταναλωτής προσπαθεί να βάψει τα φρύδια ή τις βλεφαρίδες του (!). Σημειώνεται ότι στις Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά και σε πολλές άλλες χώρες, δεν έχει εγκριθεί από την αρμόδια Επιτροπή Τροφίμων και Φαρμάκων, κανένα προϊόν βαφής μαλλιών που να είναι κατάλληλο για χρήση σε φρύδια ή βλεφαρίδες. Επίσης, η κατάποση των ουσιών αυτών μπορεί να προκαλέσει σοβαρή δηλητηρίαση, μια κατάσταση που μπορεί να παρατηρηθεί κυρίως σε άνδρες που επιχειρούν να βάψουν το μουστάκι τους (!).

Πρέπει να γίνονται βαφές όταν μια γυναίκα είναι έγκυος ή θηλάζει;

Οι βαφές, επειδή ακριβώς περιέχουν επικίνδυνες ή άγνωστης επικινδυνότητας χημικές ουσίες, θα πρέπει να αποφεύγονται κατά τη διάρκεια της κύησης, ή όσο η γυναίκα θηλάζει το μωρό της, ώστε να μην προκληθεί η παραμικρή βλάβη στον ευαίσθητο εμβρυϊκό ή παιδικό οργανισμό, από την διάχυση των ουσιών στο αίμα ή το μητρικό γάλα.

Πώς μπορούν να προστατευτούν οι καταναλωτές;

Μερικές απλές οδηγίες για την προστασία των καταναλωτών είναι:
- Προσεκτική τήρηση των οδηγιών που αναγράφονται στο φυλλάδιο της βαφής
- Ακρίβεια στους χρόνους εφαρμογής της βαφής
- Αποτροπή χρήσης βαφών σε μικρές ηλικίες
- Βάψιμο μαλλιών όσο αραιότερα γίνεται
- Προτίμηση ανοιχτόχρωμων και αποφυγή των σκούρων, και ιδίως των μαύρων, βαφών
- Πλήρης αποφυγή βαφής φρυδιών, βλεφαρίδων, μουστακιού ή άλλων σημείων του σώματος, εκτός της κεφαλής
- Προσοχή ώστε να μην μπει στα μάτια ή να μην καταποθεί η βαφή
- Μετά το τέλος του βαψίματος, πολύ καλό ξέπλυμα των μαλλιών με χλιαρό νερό
- Οι βαφές δεν πρέπει να εφαρμόζονται αν υπάρχουν πληγές στο δέρμα της κεφαλής
- Αν χρησιμοποιηθεί νέα βαφή, θα πρέπει να γίνει πρώτα δοκιμή στο δέρμα
- Μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας, το μείγμα γαλακτώματος-βαφής που περισσεύει θα πρέπει να απορρίπτεται
- Δεν πρέπει ποτέ να αναμειγνύονται προϊόντα βαφής διαφορετικών εταιρειών, διότι μπορούν να προκύψουν βλαπτικές για τον οργανισμό ουσίες
- Πρέπει να αποφεύγονται τα ανώνυμα προϊόντα, διότι ενδέχεται να περιέχουν απαγορευμένες ουσίες
- Οι βαφές θα πρέπει να φυλάσσονται σε σημείο που δεν μπορούν να προσεγγίσουν τα παιδιά
- Αν προκύψει κάποιο πρόβλημα, όπως η αλλεργική αντίδραση, θα πρέπει να αναφερθεί στις αρμόδιες υπηρεσίες, ώστε να προστατευτούν οι υπόλοιποι καταναλωτές

Πώς μπορούν να προστατευτούν οι κομμωτές/κομμώτριες;

Οι κομμωτές/κομμώτριες, που έρχονται σε καθημερινή επαφή με τις βαφές, θα πρέπει να λαμβάνουν ιδιαίτερες προφυλάξεις, ώστε να μειώσουν στο ελάχιστο τις πιθανές βλάβες στην υγεία τους. Έτσι, είναι απαραίτητο οι βαφές να γίνονται πάντα με γάντια μιας χρήσης, ώστε να αποτρέπεται η διείσδυση των χημικών ουσιών στο δέρμα, αλλά και ο χώρος βαφής να έχει πολύ καλό εξαερισμό, ώστε να εισέρχεται στον οργανισμό τους με την αναπνοή όσο το δυνατόν μικρότερη ποσότητα των επικίνδυνων χημικών ουσιών. Επίσης, οι απότομες κινήσεις θα πρέπει να αποφεύγονται, ώστε να μην εκτινάσσονται σταγονίδια βαφής στην περιοχή των ματιών ή του στόματος.

Υπάρχει τελικά κίνδυνος για την υγεία από τις βαφές;

Μελετώντας κανείς τις δεκάδες επιστημονικές εργασίες που έχουν δημοσιευτεί σε έγκυρα διεθνή ιατρικά περιοδικά, συμπεραίνει ότι υπάρχουν αρκετές χημικές ουσίες από αυτές που χρησιμοποιούνται στις βαφές μαλλιών, οι οποίες θεωρούνται επικίνδυνες για την υγεία και θα πρέπει να χρησιμοποιούνται με ιδιαίτερη προσοχή. Εκτός από τις περιορισμένες τοπικές παρενέργειες ή τις σπάνιες αλλεργικές αντιδράσεις, η πλειοψηφία των ειδικών επιστημόνων θεωρεί ότι η συχνή χρήση των βαφών ενδέχεται να αυξήσει την πιθανότητα προσβολής από καρκίνους του αίματος (κυρίως λεμφώματα και πολλαπλό μυέλωμα), αλλά και της ουροδόχου κύστης.
Το γεγονός αυτό, όμως, δεν σημαίνει ότι θα πρέπει να εγκαταλειφθεί το βάψιμο των μαλλιών, που αποτελεί αναμφίβολα έναν από τα σημαντικότερα προπύργια της γυναικείας, αλλά τελευταία ολοένα και περισσότερο και της αντρικής, ομορφιάς. Εξάλλου, με την λογική της απομόνωσης κάθε επιβαρυντικού για την υγεία παράγοντα, η εγκατάλειψη των βαφών θα φαινόταν το ίδιο παράλογη με την απόφαση να μην κυκλοφορεί κάποιος στο δρόμο για να μην πάθει καρκίνο του δέρματος από την ηλιακή ακτινοβολία, ή να μην χτυπηθεί από κάποιο αυτοκίνητο.

Επίλογος

Το βάψιμο των μαλλιών είναι μια προσωπική επιλογή, η οποία είναι χρήσιμο να ακολουθεί συγκεκριμένους κανόνες ορθής χρήσης και ασφάλειας, ώστε να ελαχιστοποιηθεί ή και να εξαλειφθεί ο κίνδυνος πρόκλησης οποιασδήποτε βλάβης στην υγεία, όσων έρχονται σε επαφή με τις χημικές ουσίες που περιέχονται στις βαφές. Οι άνθρωποι έχουν ανάγκη να νιώθουν και να δείχνουν όμορφοι και κανένας δεν μπορεί να τους στερήσει αυτό το δικαίωμα. Σε κάθε περίπτωση, όμως, είναι απαραίτητο να γνωρίζουν τους πιθανούς κινδύνους που σχετίζονται με τα προϊόντα βαφής των μαλλιών, διότι μόνο με αυτό
ν τον τρόπο μπορούν να έχουν ολοκληρωμένη άποψη και να αποφασίζουν οι ίδιοι για ένα θέμα που επηρεάζει και διαμορφώνει ένα σημαντικό κομμάτι της καθημερινής τους προσωπικής, οικογενειακής και κοινωνικής ζωής.