Κυριακή 26 Μαΐου 2013

Οι χωρισμοί που μας στοιχίζουν δεν είναι μόνο ερωτικοί.



50 ways to leave your friend:

 Πώς διαλύεται μια φιλία; 

There are 50 ways to leave your lover, τραγουδάει ο Paul Simon όμως πόσοι τρόποι υπάρχουν για να αφήσεις ένα φίλο; Πολλοί θα πουν ότι δεν είναι το ίδιο. Όντως, δεν είναι. Κάποιοι από τους πιο επίπονους και χειρότερους χωρισμούς στη ζωή μας δεν είναι με κάποιον σύντροφο αλλά με φίλους.
Με τους ανθρώπους που μοιραζόμαστε τις βαθύτερες σκέψεις μας, που έχουμε γελάσει, έχουμε κλάψει μαζί, που εμπιστευόμαστε και που πιστεύουμε πως θα είναι δίπλα μας ότι και αν συμβεί. Παρόλα αυτά, πολλές φιλίες δεν έχουν διάρκεια ενώ ξεκινάνε με τις καλύτερες προϋποθέσεις. 
Σημαντικές αλλαγές στο τρόπο ζωής κάποιου ανθρώπου -γάμος, παιδί, μετακόμιση- ή αλλαγή συνηθειών μας δυσκολεύουν να διατηρήσουμε φιλίες. Άλλες πάλι, τελειώνουν άσχημα. 
 
Χαρακτηριστικά κοντινά μου παραδείγματα: Παραμονές εκλογών, μια φιλία πολλών χρόνων έλαβε τέλος όταν ο Ο. τσακώθηκε πολύ άσχημα με τον Μ. γιατί μας ανακοίνωσε τι θα ψηφίσει, ενώ η φιλία της Γ. με τον Ν. έληξε επίσης άδοξα γιατί ο φίλος της ζήλευε
Πριν μερικά χρόνια η Β. κατέθεσε σ'ένα δικαστήριο κατά της φίλης και συναδέλφου Ν., ενώ η Π. σταμάτησε να μιλάει στη φίλη της Φ. γιατί θύμωσε μαζί της όταν έμαθε ότι τη σχολιάσε σε κοινούς γνωστούς πίσω από την πλάτη της. Πολλοί θα σκέφτεστε ότι οι παραπάνω δεν ήταν ποτέ φίλοι με την έννοια που ξέρουμε.
 
 Κι όμως, πρόκειται για περιπτώσεις ανθρώπων καλλιεργημένων, ευαίσθητων, που πιστεύουν πραγματικά στη φιλία, με κανονικές ζωές αλλά, όπως ισχυρίζεται η Irene S. Levine Καθηγήτρια ψυχιατρικής στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης και συγγραφέας του βιβλίου "Best Friends Forever: Surviving a Breakup with your Best Friend", είναι μύθος ότι οι φιλίες διαρκούν για πάντα.
 Με την οικογένεια μας συνδέουν δεσμοί αίματος, με τους συζύγους νόμοι, οπότε έχουμε την τάση να φροντίζουμε περισσότερο αυτές τις σχέσεις. 
 
Τους φίλους τους επιλέγουμε και κάποιες φορές έχουμε την τάση να τους παραβλέπουμε ίσως επειδή θεωρούμε αυτονόητο ότι θα είναι πάντα εκεί.
 
Έτσι, πολλές φιλίες «πεθαίνουν» από αμέλεια ισχυρίζεται η Δρ. Levine. Από την άλλη πλευρά, η Laura Carstensen Καθηγήτρια Ψυχολογίας στο Stanford, η οποία ανέπτυξε τη θεωρία της κοινωνικο-συναισθηματικής επιλεκτικότητας, υποστηρίζει ότι ο αριθμός των φίλων και γνωστών αρχίζει και μειώνεται μετά την ηλικία των 17 ετών, παρατηρείται μια ανάκαμψη μεταξύ 30 και 40 πριν αρχίσει να ξαναμειώνεται απότομα στην ηλικία των 40 με 50.
 
Όσο τα χρονικά περιθώρια της ζωής συρρικνώνονται, οι άνθρωποι γινόμαστε ολοένα και πιο επιλεκτικοί επενδύοντας συναισθηματικά σε δραστηριότητες, στόχους και φιλίες οι οποίες θα μας προσφέρουν μεγαλύτερη ικανοποίηση. 
 
Άτομα μεγαλύτερης ηλικίας είναι περισσότερο διατεθειμένα να επιλύουν διαπροσωπικές συγκρούσεις πιο γρήγορα έτσι ώστε να βελτιωθεί η συναισθηματική τους εμπειρία σε αντίθεση με νεότερα άτομα τα οποία μπορούν να παραιτηθούν από τέτοιες θετικές συναισθηματικές εμπειρίες -ίσως επειδή αγνοούν την αυταπόδεικτη αλήθεια ότι ο χρόνος μας στη γη είναι περιορισμένος- και να τους ενδιαφέρει περισσότερο η αναζήτηση της αλήθειας, πληροφοριών ή γνώσεων
 
. Όλες οι φιλίες δεν διαρκούν για πάντα. Μάλιστα, το να διαλύσεις μια φιλία τη σημερινή εποχή, είναι πολύ δύσκολο με τόσα μέσα κοινωνικής δικτύωσης γι αυτό, είναι ίσως φρόνιμο να δίνεται έμφαση στον τρόπο που τερματίζονται οι φιλίες ώστε να αποτρέπονται παράπλευρες απώλειες με κοινούς φίλους, συνεργάτες ή συζύγους. 
Μ'αυτό τον τρόπο, εάν υπάρχει διάθεση, μπορεί μια φιλία να συνεχιστεί στο μέλλον σε άλλες βάσεις. Ο καθένας από μας έχει να πει μια ιστορία για μια φιλία που έληξε άδοξα. Aκόμα και οι καρδιακοί φίλοι μαλώνουν.
 
 Σίγουρα, ένας τσακωμός δεν είναι ότι πιο ευχάριστο όμως, πολλές φορές ο φόβος ότι θα συμβεί κάτι καταστροφικό εάν πούμε ότι είμαστε θυμωμένοι με τον άλλο, μας οδηγεί σ'αυτό ακριβώς που θέλουμε να αποφύγουμε. Στη διάλυση της φιλίας.
 
 H Νάσια Ευθυμιοπούλου είναι Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια Gestalt.